Xurxo Souto, a Radio Galega e a cultura do país

Xurxo Souto foi cesado no seu posto como director de programas da Radio Galega. É unha moi mala nova para a cultura e a música do país, desde logo, mais cómpre recoñecer que era previsíbel e en certo modo normal. Igual que se pode ser nomeado por unha forza política é razonable e lexítimo que outra distinta, cando accede ás responsabilidades de goberno, cese aos cargos do anterior e nomee outros diferentes. Nada que dicir, pois, sobre o feito deste cese, alén de lamentalo porque en Xurxo as músicas feitas en Galiza tiñan un aliado xeneroso, intelixente, apaixonado e incansábel, e moi especialmente as músicas feitas en galego. Poucas persoas contribuíron tanto nas últimas dúas décadas á vertebración, impulso e medre da escena musical en galego como Xurxo, e sempre desde unha perspectiva construtiva, aberta e positiva. A súa estupenda labor na Radio Galega será lembrada polo impulso dado á presenza da nosa cultura e música na grella tanto da Radio Galega como da Radio Galega Música. Do Extrarradio a Radio Oceánica, dos Tres Peixes Voando a O tren do serán, das Durindainas a, por suposto, o Aberto por Reformas, a banda sonora de moitos programas da radio pública de Galiza pasou de ser allea aos artistas do propio país a estar felizmente poboada das músicas de noso. Mais, xa digo, até aquí a decisión do cese é lexítima e pouco criticábel politicamente.

Acontece porén que Xurxo, alén de director de programas, era tamén o presentador do Aberto por Reformas, o único espazo de toda a Radio Galega que emitía integramente música na nosa lingua, e que vén de ser tamén ferido de morte. Conta o caso perfectamente Marcos S. Pérez en Vieiros. O seu substituto á fronte do programa eliminou o criterio central polo que fora creado e deixou de emitir música galega, reconvertindo o Aberto por Reformas nun pseudomagacín musical pretensamente cosmopolita (e na verdade, profundamente provinciano) que refuga da creación musical na nosa lingua. E isto si que é grave e inaceptábel. Grave porque estamos falando da eliminación do ÚNICO! programa que emitía integramente música galega, do ÚNICO! que diariamente daba difusión e atendía ás músicas de artistas do noso país como Narf, Uxía, Ataque Escampe, Labazada, Zenzar, Marful, Machina, Galegoz, Fanny & Alenxander, ... grave porque coa súa eliminación elimínase o ÚNICO! espazo co que os cidadáns galegos podiamos estar ao tanto das novidades discográficas de todos eses grupos e artistas, que TIÑAN NEL O ÚNICO PROGRAMA QUE LLES DABA VISIBILIDADE. Mais, ademais de ser grave, o acontecido é tamén inaceptábel. Porque isto ocorre na Radio Galega, medio creado no seu momento polo Goberno Galego xunto coa TVG co obxectivo de ser un medio público ao servizo da difusión e promoción da cultura galega e da normalización do noso idioma. Estes e non outros son os obxectivos fundacionais que explican que os galegos e galegas sufraguemos a CRTVG. E se a RG e a TVG incumplen as súas obrigas e, como parece, van camiño de rememorar épocas pasadas, haberá que denuncialo alto e claro. Imaxinemos por un segundo que a situación fose á inversa, e que tivésemos unha Radio Galega onde toda a música que soa é en galego agás un único programa que é en castelán. Imaxinemos que os gobernantes deciden eliminar ese único programa en castelán. E pensemos entón na magnitude do conseguinte lío mediático-político que se montaría, coas inevitábeis Gloriaslagos, FuerodeVigos e Coces de Galicia denunciando a persecución do español no noso país. Pois iso, amigos e amigas, vén de pasar coa música en galego na Radio Galega, e o silencio dos medios e dos "galiciabilingües" está sendo noxentamente clamoroso.

A actitude do Partido Popular contra a lingua galega é directamente insultante, de acoso constante aos dereitos dos galegofalantes e de mentiras e intoxicación social continuada canto ao seu discurso cara a cidadanía. Isto non é un problema lingüístico, senón social. Estamos a falar de convivencia e de garantías democráticas, non doutra cousa. Cómpre facerlle fronte a esta ofensiva de agresividade nunca vista desde o 1978 en diante contra a nosa lingua, disfrazada na campaña eleitoral de forma infame e cada vez máis actuante a cara descuberta. Non lles chega con impedir que podamos camiñar cara un 50/50 no ensino. Trátase de posibilitar que sus "niños" non rocen o galego na escola, non o escoiten na radio, non o sintan como parte central deste país no que naceron. O grao do acomplexamento e do autoodio, da colonización mental que padecen, é directamente patolóxica. Remítome para tentar entendela ao meu post anterior e ás palabras de P.Bourdieu. E despídome remoendo a indignación, cunha sensación física de dor e de rabia. A súa violencia, o seu odio enfermizo contra a lingua que me deron meus pais, o idioma propio deste país, resúltame imposíbel de dixerir sen que na punta dos dedos se acugule o sangue latexante de derrotas e pida fogueiras en flor e pólvora e magnolias. Porén, sei que non conseguirán converternos no que non somos, e que seguiremos mostrando que somos diferentes.

Un abrazo fraternal desde o vento revoltado de Cavanardá para o amigo Xurxo Souto, e sirva a última canción que puxo no programa de homenaxe para el e de incitación ao activismo para tod@s.