Galiza e a Rockdelux

Por moito que non queira recoñecelo, algún vicio mediomodernuqui si que teño. Traio hoxe ao blog un dos máis confesábeis: ser, desde hai anos, subscriptor da Rockdelux. Os e as que sexan leitores desta revista concordarán seguramente comigo en que os tópicos que circulan arredor da mesma son tantos e están tan gastados que xa nin apetece pararse un minuto a facer xogo con eles. E, porén, ... o certo é que resulta difícil falar da RDL sen facelo do que son algúns dos seus trazos de identidade: as súas míticas listas best of, a súa ocasional pedantería na crítica de discos, a súa propensión a epatar ou a xogar ao despiste con algunhas das súas apostas musicais. Todo é certo, si, mais admitámolo: o que fixo realmente importante á Rockdelux foi, lonxe de todo iso, a súa demostrada capacidade para, mes a mes, lograr que moitos e moitas nos adentremos nas súas páxinas con interese, pracer e, sobre todo, coa asunción recoñecida, con máis ou menos franqueza, do seu papel prescriptor (orientador, se se quere restar transcendencia á cousa) con respecto a boa parte da música que escoitamos. Foi nela onde, en diferentes momentos, souben de Xuan Bello, Sr.Chinarro, Kiko Amat, Antonia Font, Ápeiron ou Refree, por exemplo, e seguramente sen ela ningunha desas propostas musicais e literarias tivesen entrado na miña vida.

Mais por que sucede isto? Que fixo da RDL unha revista cun público fidel e un perfil editorial e estético claro, recoñecíbel e atractivo? A resposta debería dala o seu director, Santi Carrillo, que xa máis dunha vez ten falado, e non sen certa fachenda, desta cuestión. A min ocórrenseme, desde a miña condición de humilde leitor, algunhas causas que sei positivamente influíron no meu caso.

- o cd mensual de agasallo

- o feito de que conte cun criterio propio (e mesmo que faga gala del)

a súa capacidade para me descubrir propostas artística interesantes (nótese que a Ribadeo, por exemplo, nunca chegaron a Mondosonoro nin similares)

- a súa defensa da música popular contemporánea (pop) como unha expresión artística e cultural ao mesmo nivel que calquera outra (a literatura, as artes escénicas, as artes visuais, ...)

- o feito de analizar a creación músical poñéndoa en relación á sociedade, sen caer en chorradas de adolescente con acné mental tipo una cosa es la música y otra la política. (Que pensarán os modernuquis -me pregunto ás veces- de Johny Cash, Woody Guthrie, The Clash, Atari Teenage Riot ou Robert Wyatt?)

- as súas apostas arriscadas por grupos ou artistas contrarios ás modas e aos hypes, feitas habitualmente desde unha traballada argumentación e que demostran tamén unha importante apertura estilística

- o feito de non agochar nin disimular as súas filias e fobias, e a súa intelixencia para empregar, unhas e outras, ao seu favor

Probabelmente haxa máis causas, e mesmo as lembraría de pensar no asunto con máis vagar, pero son estas as que agora se me veñen á cabeza. A felicidade, contodo, nunca é completa. Se algo en contra levo apoñendo á Rockdelux desde hai algún tempo é a súa pouca capacidade para atender ás escenas que non sexan a barcelonesa ou a madrileña (neste caso, Madrid e Cataluña funcionan de xeito similar). Dito doutra forma, a Rockdelux padece dun evidente centralismo musical. Dirame alguén, con razón, que en tempos non foi así, e estarei completamente de acordo con el. Conservo caixas de revistas con exemplares case enteiros da Factory dedicados ao Xixón Sound, recoñezo a habitual e importante presenza de grupos vascos nas súas páxinas (e, ollo, non só da liña mugurucista Esan Ozenki - Metak), sei tamén e síntome orgulloso como galego do prestixio oitenteiro dos Resentidos (mellor disco do ano no 91, con Jei!), ... mais visto desde a actualidade todo isto non semella máis que a mostra gloriosa dun dignísimo e saudoso pasado. Hoxe en día –e agardo contrarréplicas nos comentarios- a aposta da RDL semella centrarse, dentro da música estatal, case que unicamente no indie en español ou inglés, na correspondente cota catalana (de indubidábel calidade, por outro lado) e nalgunhas anédotas felices noutras linguas (Mus ou Xabel Vegas, en asturiano; Lisabö ou Anari, en euskara). Que ninguén me entenda mal. Non se trata aquí de repartos territoriais, de diversidade lingüística, de pluralismo interno. Nada diso. Trátase de música, de boa música, de música de calidade. Sería e son o primeiro en rexeitar un grupo en galego se non ten nada artisticamente interesante que aportar, se non ten calidade propia coa que defender o seu traballo. O que ocorre, porén, non é iso. O que ocorre é outra cousa.

1º) Aínda a pesar da existencia hoxe en Galiza tanto de selos discograficos (Falcatruada, A Regueifa Plataforma, Free Code, ...) como de propostas artísticas (Narf, 2us, Noise Project, Animales Domésticos, Nordestin@s, Niño y Pistola, Meu, Marful, Fanny & Alexander, Sevigny, Ecléctica Ensemble...) de elevado interese e calidade, e situados todos eles dentro dos estilos musicais susceptíbeis de poder ser atendidos pola RDL, a presenza dos mesmos na crítica de discos e nas reseñas informativas da revista é realmente mínima (unicamente aparecen con certa normalidade Nadadora e Triangulo Amor de Bizarro. Manos de Topo e Catpeople non valen, para eles contan como directamente cataláns).

2º) Especialmente sangrante é a situación cos grupos que cantan en galego. Directamente non existen. E porén, na Galiza, o pop e o rock en galego viven un momento especialmente vizoso e efervescente. Que a Rockdelux non se faga eco do mesmo é entón culpa deles, das súas discográficas, da Administración?. Cónstame que traballo e esforzo na difusión da música galega houbo, e moi importante, polas tres partes citadas. Ou é que a RDL non coñece o que se fai neste país?

3º) Deber debería, porque varios críticos musicais colaboradores da revista son galegos. Poderían facer máis eses críticos para a difusión dos nosos grupos? Non queren ou non poden? Coñecen ou non coñecen a Narf, Marful, The Homens, Fanny & Alexander, Ataque Escampe, Som do Galpom? Son acaso estes grupos peores que moitos dos que vemos nas páxinas da revista barcelonesa?

Deixo todas estas perguntas no ar, neste vento dixital das ribeiras de Cavanardá, incapaz de as afrontar en solitario e á espera de que alguén se anime a buscar algunhas claves ou motivos que axuden a respondelas.