Identidades

Se me preguntan cal é a miña patria, responderei: Galiza. Son galego e nacionalista, confésoo. Ao carón desta vivencia medran outras, en círculos que se tocan. Os amigos, o deporte, a cultura de masas, ... tamén nos cohesionan e identifican. Gústame sentirme compatriota daqueles que medraron mirando Aqueles marabillosos anos na difícil adolescencia, ou que tiveron as súas primeiras e inocentes veleidades filosóficas arredor das noites de Cicely, Alaska. A escolla podería ir por outro lado, sempre na ribeira sentimental: as tardes de nocilla e Son Gokuh, a lembranza da infancia nos recreos felices, as derrotas de Epi, Jiménez e Solozábal fronte á Jugoplastika de Split.

A identidade é unha cousa complexa, en continua construcción, dinámica, que se move etérea e lenta coma unha néboa mesta, capaz de nos confundir os ollos e incapaz de ser aprehendida pola razón. Sentino en Baroña, sentado enriba dos séculos, mirando o mar, ou nun hostaliño nos cumes de Taramundi, onde temos de certo consciencia do pouco que é un home, o home. A miña patria son os meus: os amigos, os afectos, as persoas amadas. Mais tamén aqueles cos que comparto casa grande: emocióname o puño pecho da dignidade na Quintana dos vivos e o país ergueito do Nunca Máis, e nada me di a rojigualda española. Apoño, contra o Imperio, a face de terra moura da vella Mamasunción, arada polo tempo, a caída dignísima de Allende na Moneda e aquela avoa kurda de pano na cabeza, triplemente asoballada.

A miña patria é matria e quere ser fratria, que cantara Caetano. E non é miña, é nosa. Por iso non renega da historia, da política, da loita de clases. É vermella e flor e utópica e inocente; pero si, mancha as mans para avanzar. Vale a pena. Por iso, sendo así as cousas, cómpre fuxirmos da renuncia ao matiz, da dialéctica maniquea do comigo ou contra min.

Traballando nisto da cultura, por outro lado, debemos ser conscientes de que, da mesma maneira que o ensino homoxeniza e reproduce os valores sociais, a cultura fainos diferentes. Esa diferenza, acredito, é desexábel, positiva, rica para a vida. Hai quen non o entende así, e é belixerante cos que si o facemos. Síntoo. Sinto escandalizar alguén se son sincero. Non me vai importar moito que España gañe ou perda partidos no mundial: nin son nin vou ser leal a la Roja; eu quero selección galega, e en partidos oficiais.

Hanme permitir -políticos da dereita máis recalcitrante, micrófonos de Prisa, altavoces mediáticos da España eterna- que garde a emoción para un bico das miñas avoas, para un café cos amigos contra o frío que envolve as rúas de decembro. Non me interesa a súa bandeira. Os seus símbolos son tan lexítimos e respectables coma calquera outros, sen dúbida, mais hanme desculpar se non os fago propios. Galiza existe para si, mais tamén en si. Só Galiza é a miña patria, a miña nación, estea inserida ou non, no futuro, nalgún outro Estado.

Xa que logo, hannos permitir -políticos da España una, tertulianos a soldo do capital, opinadores exaltados de orella de barra de bar- que escollamos, que decidamos, que poidamos ir construíndo por nós mesmos o que sentimos e o que somos, a nosa identidade, sen ter por iso que ir, nin hoxe nin nunca, contra ninguén. Non é unha petición, compañeiros, é unha esixencia. Estes días navegamos na Frota da Liberdade.

O respecto ao dereito alleo é a paz (Benito Juárez).